Bài 3: Một số vấn đề mang tính toàn cầu

Cùng với công cuộc bảo vệ hòa nình, nhân loại hiện này đang phải đối mặt với nhiều thách thức mang tính toàn cầu như bùng nổ dân số, ô nhiễm môi trường…đang gây nên những hậu quả nghiêm trọng. Để hiểu rõ vấn đề hơn mời các bạn cùng đến với bài học “ một số vấn đề mang tính toàn cầu”.

Bài 3: Một số vấn đề mang tính toàn cầu

A. Kiến thức trọng tâm

 I. Dân số

1. Bùng nổ dân số.

a. Biểu hiện:

  • Dân số thế giới tăng nhanh -> bùng nổ dân số. Chủ yếu ở các nước đang phát triển: Chiếm 80% dân số và 95% dân số gia tăng hàng năm của thế giới.
  • Năm 2005 dân số thế giới là 6477 triệu người.

b. Nguyên nhân: Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên cao.

c. Hậu quả: Gây sức ép lớn đối với KT – XH, tài nguyên môi trường.

d. Giải pháp: giảm tỉ lệ sinh

2. Già hóa dân số

a. Biểu hiện:

  • Dân số thế giới đang già đi: Tỉ lệ người dưới 15 tuổi ngày càng thấp, tỉ lệ người trên 65 tuổi ngày càng cao.
  • Tuổi thọ của dân số thế giới ngày càng tăng
  • Sự già hóa dân số chủ yếu ở nhóm nước phát triển.

b. Nguyên nhân: Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên thấp.

c. Hậu quả: Thiếu hụt lực lượng lao động, giảm dân số. Chi phí phúc lợi cho người già lớn.

d. Giải pháp: Khuyến khích sinh đẻ, lao động, nhập cư…

II. Môi trường

1. Biến đổi khí hậu toàn cầu và suy giảm tầng ozon.

a. Hiện trạng:

  • Nhiệt độ trái đất tăng
  • Hiện tượng mưa axit
  • Tầng ô – dôn bị mỏng dần và lỗ thủng ngày càng lớn.

b. Nguyên nhân: Do con người thải khối lượng lớn khí thải như CO2, khí CFCs…trong sản xuất và sinh hoạt.

c. Hậu quả:

  • Làm băng tan ở các vùng cực, núi cao -> nước biển dâng gây ngập lụt ở nhiều nơi.
  • Thời tiết, khí hậu thất thường, thiên tai thường xuyên.
  • Ảnh hưởng đến sức khỏe con người, mùa màng và sinh vật.

d. Giải pháp:

  • Cắt giảm CO2, SO2, …trong sản xuất và sinh hoạt
  • Đẩy mạnh sử dụng nguồn năng lượng sạch
  • Đổi mới công nghệ sản xuất và xử lí tốt nguồn khí thải….

2. Ô nhiễm nguồn nước ngọt, biển và đại dương.

a. Hiện trạng: Nguồn nước ngọt, nước biển đang bị ô nhiễm nghiêm trọng.

b. Nguyên nhân:

  • Đối với nguồn nước ngọt: Do chất thải công nghiệp và sinh hoạt
  • Đối với nước biển và đại dương: Do sự cố đắm tàu, tràn dầu…

3. Suy giảm đa dạng sinh học

  • Khai thác thiên nhiên quá mức => sinh vật bị tuyệt chủng hoặc sắp tuyệt chủng => mất nhiều loài sinh vật, nguồn gen di truyền, thực phẩm, thuốc, nguyên liệu sản xuất …

III. Một số vấn đề khác

  • Xung đột sắc tộc, tôn giáo
  • Nạn khủng bố : Tấn công bằng chất nổ, vũ khí sinh học, phá hoại mạng.
  • Hoạt động kinh tế ngầm : buôn lậu vũ khí, rửa tiền, buôn bán ma tuý…

=> Để giải quyết các vấn đề trên cần phải có sự hợp tác tích cực của các quốc gia và cộng đồng quốc tế.

B. Bài tập và hướng dẫn giải

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI HỌC

Câu 1: Dựa vào bảng 3.1, so sánh tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên của nhóm nước phát triển với nhóm nước đang phát triển và toàn thế giới?

Câu 2:  Dân số tăng nhanh dẫn tới những hậu quả gì về mặt kinh tế - xã hội?

Câu 3: Dựa vào bảng 3.2, so sánh cơ cấu dân số theo nhóm tuổi của nhóm nước phát triển với nhóm nước đang phát triển?

Câu 4: Dân số già dẫn tới những hậu quả gì về mặt kinh tế - xã hội?

Câu 5: Hãy trình bày các hậu quả do nhiệt độ Trái Đất tăng lên và tầng ôdôn bị thủng đối với đời sống trên Trái Đất?

Câu 6: Ý kiến cho rằng “Bảo vệ môi trường là vấn đề sống còn của nhân loại” có đúng không? Tại sao?

Câu 7: Dựa vào hiểu biết của bản thân, hãy nêu một số loại động vật ở nước ta hiện đang có nguy cơ tuyệt chủng hoặc còn lại rất ít?

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI HỌC

Câu 1: Chứng minh rằng trên thế giới, sự bùng nổ dân số diễn ra chủ yếu ở nhóm nước đang phát triển, sự già hóa dân số diễn ra chủ yếu ở nhóm nước đang phát triển?

Câu 2: Giải thích câu nói: Trong bảo vệ môi trường, cần phải “tư duy toàn cầu hành động địa phương”.

Câu 3 Hãy (lập bảng) trình bày về một số vấn đề môi trường toàn cầu?

Nội dung quan tâm khác

Bình luận

Giải bài tập những môn khác