BÀI 11: PHƯƠNG THỨC CON NGƯỜI KHAI THÁC, SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ THIÊN NHIÊN Ở CHÂU PHI

1. KHAI THÁC, SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ THIÊN NHIÊN Ở MÔI TRƯỜNG XÍCH ĐẠO

- Cách thức con người khai thác, bảo vệ thiên nhiên ở môi trường xích đạo:

+ Trồng gối vụ, xen canh nhờ nhiệt độ và độ ẩm cao giúp cây trồng phát triển quanh năm. 

+ Hình thành các vùng chuyên canh cây công nghiệp (cọ dầu, ca cao,...) theo quy mô lớn nhằm xuất khẩu hoặc cung cấp nguyên liệu cho nhà máy chế biến.

+ Bảo vệ rừng và trồng rừng để giữ tầng mùn trong đất không bị nước mưa rửa trôi (đặc biệt là ở các sườn đốc của đổi, núi).

2. KHAI THÁC, SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ THIÊN NHIÊN Ở MÔI TRƯỜNG NHIỆT ĐỚI

- Cách thức con người khai thác, bảo vệ thiên nhiên ở môi trường nhiệt đới:

+ Ở những khu vực khô hạn: làm nương rẫy, cây trồng chính là lạc, bông, kê,...; chăn nuôi đê, cừu,... theo hình thức chăn thả.

+ Ở những khu vực có khí hậu nhiệt đới: hình thành các vùng trồng cây ăn quả (chuối,...) và cây công nghiệp (mía, chè, thuốc lá, bông, cà phê,...) để xuất khẩu

+ Phát triển hoạt động khai thác và xuất khẩu khoáng sản (vàng, đồng, chì, dầu mỏ, khí tự nhiên,...); phát triển công nghiệp chế biến sản phẩm cây nông nghiệp và sản phẩm chăn nuôi.

+ Cần chú ý xây dựng các công trình thuỷ lợi để đảm bảo nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân trong mùa khô.

+ Thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên vừa để bảo vệ môi trường sinh thái cho sinh vật tự nhiên, vừa phát triển du lịch sinh thái.

3. KHAI THÁC, SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ THIÊN NHIÊN Ở MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC

- Cách thức con người khai thác thiên nhiên ở môi trường hoang mạc:

+ Trồng một số loại cây nông nghiệp phù hợp trong các ốc đảo (cam, chanh, chà là, lúa mạch,...), chăn nuôi gia súc theo hình thức du mục.

+ Dùng sức lạc đà để vận chuyển hàng hoá và buôn bán xuyên hoang mạc.

+ Ứng dụng kĩ thuật khoan sâu để khai thác một số nguồn tài nguyên trong lòng đất (dầu mỏ, khí đốt, khoáng sản, nước ngầm).

+ Các nước trong khu vực thực hiện nhiều biện pháp chống hoang mạc hoá như thành lập “vành đai xanh'...

4. KHAI THÁC, SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ THIÊN NHIÊN Ở MÔI TRƯỜNG CẬN NHIỆT

- Cách thức con người khai thác thiên nhiên ở môi trường cận nhiệt:

+ Trồng các loại cây ăn quả (nho, cam, chanh, ô liu,...) có giá trị xuất khẩu và một số cây lương thực (lúa mì, ngô). Gia súc chính là cừu.

+ Phát triển khai thác khoáng sản, là trung tâm lớn của thế giới về khai thác dầu (An-giê-ri), đứng đầu thế giới về khai thác vàng, kim cương (Cộng hoà Nam Phi).

+ Phát triển các hoạt động du lịch.

+ Các nước trong khu vực cần chống khô hạn và hoang mạc hoá.